Impact op een derde van je leven
Door de stijging van de gemiddelde levensverwachting, die voor vrouwen aanzienlijk is verbeterd, brengen vrouwen meer dan 30 jaar van hun leven door in de menopauze (de gemiddelde levensverwachting van de Vlaamse vrouw is net geen 85 in 2024).
Dat komt misschien als een schok, want uit onderzoek* van de Belgische Vereniging voor Menopauze blijkt dat veel vrouwen denken dat het maar een paar jaar duurt. Dat komt vooral doordat we vaak niet goed doorhebben wanneer symptomen beginnen.
Je bent pas in je menopauze wanneer je precies 12 maanden je menstruatie niet meer gehad hebt. De menopauze zelf is maar een punt op een tijdlijn die loopt van de periode voor de menopauze tot na de menopauze. Aan de effectieve menopauze gaat eerst een heel proces vooraf. Concreet doorloop je 4 fases tijdens de menopauze.
Fase 1: premenopauze
Veel vrouwen verwarren deze fase met de perimenopauze, maar de premenopauze is je vruchtbare periode. Vanaf je eerste menstruatie zit je dus al in de premenopauze. Je menstruatie is nog regelmatig en je hormonen hebben een normaal niveau. In deze fase heb je meestal geen menopauzeklachten, omdat je hormoonbalans nog niet is verstoord.
Fase 2: perimenopauze of de overgang
In de perimenopauze beginnen de eerste veranderingen. Je zit nu in de overgang naar de uiteindelijke menopauze. Deze fase kan al rond je 40e beginnen, maar meestal tussen je 45 en 55. Je eierstokken worden minder actief, waardoor de productie van oestrogeen begint te dalen. Dit kan je menstruatie onregelmatig maken, soms heviger, soms juist lichter. Omdat je hormoonspiegels schommelen, kan je last krijgen van typische menopauzeklachten, zoals opvliegers, stemmingswisselingen en slaapproblemen. De perimenopauze kan enkele jaren duren, tot je 12 maanden achter elkaar geen menstruatie meer hebt gehad.
Fase 3: menopauze
Heb je 12 maanden niet gemenstrueerd? Dan zijn je eierstokken niet meer actief en zit je medisch gezien in de menopauze. Strikt genomen duurt je menopauze dus maar 1 dag, gemiddeld genomen rond je 51. Van veel symptomen die al tijdens de perimenopauze begonnen, zoals opvliegers of stemmingswisselingen, kan je nog steeds last hebben. Vanaf 55 jaar is 90% van de vrouwen in menopauze.
Fase 4: postmenopauze
Je postmenopauze begint precies een jaar na je laatste menstruatie en is de fase waarin je lichaam een nieuw evenwicht heeft gevonden. Je voorraad eicellen is uitgeput en je eierstokken produceren geen hormonen meer. Je kan dus ook niet meer zwanger worden. Hoewel je lichaam probeert een nieuw hormonaal evenwicht te vinden, kan je nog steeds last hebben van symptomen zoals opvliegers, nachtelijk zweten en prikkelbaarheid.
Voel je goed in elke fase
In welke fase van de menopauze je ook zit, het is nooit de bedoeling dat je je slecht voelt of met kwaaltjes zit die een (te) grote impact hebben op je dagdagelijkse leven. Praat erover met andere vrouwen, vraag advies aan je arts en vind hier betrouwbare info over de verschillende soorten oplossingen. Samen zorgen we ervoor dat je je goed voelt.
Lees meer
- *Ontwerp van gesprek: de menopauze
- Monteleone P. et al. Symptoms of menopause — global prevalence, physiology and implications. Nat Rev Endocrinol 14, 199–215 (2018).
- Davis SR et al. Treating menopause — MHT and beyond. Nat Rev Endocrinol 18, 490–502 (2022).
- Lobo RA et al. Management of menopause: a view towards prevention. Lancet Diabetes Endocrinol. 2022 Jun;10(6): 457-470.
- Comment. Attitudes towards menopause: time for change, The Lancet, 399 June 18, 2022, 2243.
- Davis SR et al. The 2023 Practitioner’s Toolkit for Managing Menopause, Climacteric 2023. 26:6, 517-536.
- Su H I, Hormone changes associated with the menopausal transition, Minerva Ginecol. 2009 Dec; 61(6): 483–489.
- Sherman S., Defining the menopausal transition, Am J Med 2006; 118 (12B): 3S-7S.
- StatBel, Website accessed on 19/06/2020.
- Eric Widmaier, Vander's Human Physiology – 16 Jan 2016.
